Upala slepog creva • Appendicitis

Slepo crevo ili cekum od latinske reči caecum je početni, prošireni deo debelog creva koji prima crevni sadržaj koji dolazi iz tankog creva. Iznad ovog ušća se nastavlja ushodni deo kolona odnosno deo debelog creva, a ispod pomenutog ušća se nalazi dno cekuma odnosno slepi završetak debelog creva. Crvuljak ili apendiks je ime za uzan, crvoliki šupalj izraštaj ili nastavak slepog creva. Koren ove šuplje cevčice polazi sa dna slepog creva, 2-3cm ispod spoja tankog creva sa cekumom. Uobičajeno je terminalni kraj apendiksa upravljen naniže, međutim zavisno od položaja i razvijenosti slepog creva apendiks može zauzimati najraznovrsnije položaje. Do sada funkcija ovog crvuljka nije razjašnjena, ali se zna da se može živeti bez njega i bez vidljivih posledica.

U običnom narodnom govoru se često uapa apendiksa ili crvuljka (appendicitis) imenuje pogrešno kao „upala slepog creva„, iako se zna da je upala slepog creva odnosno cekuma jako retko oboljenje.

Upala apendiksa ili crvuljka
Uzroci
Simptomi
Dijagnoza
Lečenje
Prevencija

Upala apendiksa ili crvuljka

Appendicitis je hitan medicinski slučaj koji zahteva hitnu operaciju tokom koje se apendiks uklanja. Ukoliko se ne leči, može doći do perforacije (pucanja) crvuljka nakon čega se može razviti upala peritoneuma ili peritonitis koji je u ovom slučaju uzrokovan bakterijskim infektivnim agensima poreklom iz lumena creva gde su ovi agensi normalno prisutni. Ishod peritonitisa može biti fatalan za bolesnika ukoliko se hitno ne sprovede terapija sa jakim antibioticima.

Uzroci

Upala apendiksa je veoma često oboljenje, međutim uprkos tome način na koji nastaje ostaje nerazjašnjen. Smatra se da začepljenje lumena apendiksa crevnim sadržajem, stranim telom ili tumorom pogoduje razvoju infekcije, a kao odgovor tela na infekciju javlja se upala.

Simptomi

Uobičajeni simptomi kod osoba sa apendicitisom su:

• Tup bol lokalizovan oko pupka ili u gornjem delu stomaka koji vremenom postaje sve oštriji a mesto porekla se spušta u donji desni kvadrant stomaka. Ovo predstavlja obično prvi znak upale apendiksa;
• Gubitak apetita;
• Mučnina i / ili povraćanje ubrzo nakon pojave bola u stomaku;
• Groznica;
• Leukocitoza;
• Loše varenje ili drugi bolovi povezani sa gasovima u stomaku predstavljaju veoma česte simptome upale apendiksa. U nekim slučajevima, bolesnici koji boluju od ove bolesti osećaju nelagodnost u stomaku koja se može opisati kao situacija u kojoj bolesnici imaju gasove u stomaku ali nisu u stanju da ih izbace.

Oboljenje kod nekih osoba može biti prisutno bez kliničkih subjektivnih manifestacija, naročito je slučaj čest kod starijih osoba.

Ukoliko prepoznate neke od navedenih simptoma hitno se obratite lekaru, jer je postavljanje dijagnoze i lečenje na vreme veoma važno za preživljavanje.

Dijagnoza

Ispitivanje i postavljanje dijagnoze appendicitis može biti veoma zahtevno i teško za lekara. Subjektivne manifestacije apendicitisa su često nejasne ili vrlo slične nekim drugim oboljenjima uključujući probleme sa žučnom kesom, upala bešike, urinarne infekcije, kronova bolest, gastritis, crevne infekcije i problemi sa jajnicima, itd.

Kao dodatni dijagnostički postupci za postavljanje dijagnoze upale slepog creva se mogu koristiti i:

• Fizikalni pregled abdomena;
• Urinokultura kako bi se isključio slučaj infekcije urinarnog trakta;
• Rektalni pregled;
• Laboratorijska analiza krvi, tzv. krvna slika;
• CT i ultrazvuk abdomena.

Lečenje

S obzirom da se zna da čovek može da živi bez ovog malog organa, rutinska terapijska procedura koja se provodi za lečenje ove bolesti je hirurška intervencija tokom koje se slepo crevo uklanja iz organizma. Operaciju tokom koje se apendiks odstranjuje iz organizma nazivamo apendektomija.

Međutim postoje neki rezultati istraživačkih radova koji govore da se upala apendiksa može lečiti samo antibioticima i ukoliko dođe do izlečenja operacija neće biti potrebna.

Prevencija

Ne postoje specifični načini prevencije ove bolesti. Međutim statistički podaci nam govore da je upala slepog creva znatno ređa pojava kod ljudi koji jedu hranu bogatu vlaknima, kao što su sveže voće i povrće.

Preporuceno: Bolovi u stomaku